آموزش مزاج شناسی توسط دکتر خیراندیش
انواع مزاج از زبان دکتر خیراندیش
در ابتدا توضیحات تشریحی دکتر خیراندیش در مورد انواع مزاج و آموزش تشخیص مزاج را خواهید دید. سپس ویدیوی توضیحات دکتر خیراندیش خواهد آمد. در انتها توضیحات تکمیلی و مزاج شناسی در طب سنتی به صورت کامل تشریح خواهد شد.
تشخیص مزاج دکتر خیراندیش – مزاج بلغم :
فردی که بلغمی هست کسی هست که سفیدپوست، درشت اندام و عضلات صاف با پراکندگی مو در تن خیلی کم ، موهای نازک و احیاناً روشن رنگش از مشکی در میاد به طرف خرمایی روشن ، هر چقدر سردی بیشتر باشه روشن تر میشه. رگ پنهان لمس غیر گرم نبض پایین ، اشتها به غذا زیاد ، اشتها به آب کم . کم تشنش میشه ولی زود گرسنش میشه .
چه غذاهایی، چه میوه‌هایی و چه نوع خوراکی‌هایی برای مزاج بلغم مناسب است . برای داشتن اطلاعات تکمیلی روی دکمه ” مزاج بلغم ” کلیک کنید
تشخیص مزاج دکتر خیراندیش – مزاج صفرا :
یک نفر صفراوی کسی است رنگ پوست گندم گون متمایل به زرد
صورت کشیده، چشمان کوچک ،بینی درشت‌تر شانه جمع تر، دوک ماهیچه ای جمع ،
رگ آشکار و نیم آشکار، پراکندگی مو در تن متوسط
در لمس گرم در نبض پر زیگزاگه نبضش
چه غذاهایی، چه میوه‌هایی و چه نوع خوراکی‌هایی برای مزاج صفرا مناسب است . برای داشتن اطلاعات تکمیلی روی دکمه ” مزاج صفرا ” کلیک کنید
تشخیص مزاج دکتر خیراندیش – مزاج دم :
فرد دموی رنگ گندمگون متمایل به گل گون موهامشکی یا خرمایی
صورت درشت بینی درشت، رگ آشکار حتی رگ گردن
پراکندگی مو در تن نسبت به صفراوی بیشتر در لمس گرم هم دارای اشتها به غذای زیاد هم به آب زیاد
گرایش غذا دموی از هر جنسی چه ترشی چه شیرینی از همه بیشتره
در لمس گرم در نبض پر زیگزاگه نبضش
چه غذاهایی، چه میوه‌هایی و چه نوع خوراکی‌هایی برای مزاج دموی مناسب است . برای داشتن اطلاعات تکمیلی روی دکمه ” مزاج دموی ” کلیک کنید
تشخیص مزاج دکتر خیراندیش – مزاج سودا :
فرد سوداوی فردی است که دارای اندام کوچک ،سر کوچک، قفسه سینه کتابی جمع
رگ نازک آشکار. خشکی پوست زیاد چیزی در حد سه تا سه و نیم سال مسن تر از هم سن و سالانش نشون میده پراکندگی مو در تن نسبت به موهای دیگر بیشتر و موهای خشک یا وز مجعده حتی تو بدنش هم ممکنه موش مجعد باشه پیچ داشته باشد
در لمس حرارت محدود
چه غذاهایی، چه میوه‌هایی و چه نوع خوراکی‌هایی برای مزاج سوداوی مناسب است . برای داشتن اطلاعات تکمیلی روی دکمه ” مزاج سوداوی ” کلیک کنید
توضیحات دکتر خیراندیش در مورد مزاج شناسی را ببینید :
توضیحات تکمیلی :
مزاج شناسی علمی بسیار وسیع و گسترده است که کاربردهای فراوانی برای تشخیص و درمان مشکلات جسمی و روحی دارد. در حقیقت مزاج تمامی جنبه های زندگی ما تحت تاثیر طبیعت بدنمان قرار دارد، نوع غذایی که می خوریم می تواند تاثیرات بسیار مهمی بر تمامی اعضای بدن ما از مغز و اعصاب گرفته تا قلب و معده و کبد و کلیه ها داشته باشد، در بعضی از انواع مزاج، خوردن یک غذای نامناسب می تواند عواقب زیادی داشته باشد.
انواع مزاج : مزاج ها به ۹ دسته زیر تقسیم بندی میشوند :
در تعدادی رکن آتش بیشتر ازسایر ارکان است این افراد مزاج گرم و خشک دارند آن ها را صفراوی می گویند.
در تعدادی رکن هوا بیشتر از سایر ارکان است این افراد مزاج گرم و تر دارند آن ها را دموی می گویند.
در تعدادی رکن آب بیشتر است این افراد مزاج سرد و تر دارند، لذا آن ها را بلغمی می گویند.
در تعدادی رکن آب بیشتر است این افراد مزاج سرد و تر دارند، لذا آن ها را بلغمی می گویند.
در تعدادی رکن خاک بیشتر است این افراد مزاج سرد و خشک دارند که آن ها را سوداوی می گویند.
در تعدادی نیز این ارکان نسبتاً در حالت تعادل هستند این افراد مزاج معتدل دارند.
در تعدادی ارکان آتش و هوا بیشتر از سایر ارکان هستند این افراد مزاج گرم دارند و از لحاظ تری و خشکی معتدل هستند.
در تعدادی ارکان هوا و آب بیشتر از سایر ارکان هستند این افراد مزاج تر دارند و از لحاظ گرمی و سردی معتدل هستند.
در تعدادی ارکان آب و خاک بیشتر است این افراد مزاج سرد دارند و از لحاظ تری و خشکی معتدل هستند.
در تعدادی ارکان خاک و آتش بیشتر است این افراد مزاج خشک دارند و از لحاظ گرمی و سردی معتدل هستند
مزاج ساعات شبانه روز
صبح : گرم و تر
ظهر : گرم و خشک
عصر : سرد و خشک
شب : سرد و تر
مزاج فصل ها
بهار : گرم و تر
تابستان : گرم و خشک
پاییز :سرد و خشک
زمستان : سرد و تر
آموزش مزاج شناسی یک فرد
از روی 10 مورد می توان مزاج سرشتی یا جبلی یک فرد را تشخیص داد :
۱ – ملمس(لمس)
2- گوشت وچربی
3- رنگ پوست بدن
4- مو
5- هیئت وشکل اعضاء
6- سرعت انفعال اعضاء
7- خواب و بیداری
8- کلیه افعال بدن(دلائل افعال)
9- کیفیت دفع فضولات بدن
10- انفعالات نفسانی
لازم به ذکر است از آنجایکه ممکن است بر اساس دلایل مختلف افراد دچار غلبه خلط و سوء مزاج باشند، لذا برای تشخیص مزاج جبلی یک فرد باید حالات و علائم تشخیص مزاج را در سنین پائین تر افراد مورد بررسی قرار گیرد و یکی از بهترین راههای آن پرسش از پدر و مادر در مورد خصوصیات دوران کودکی است.
بطور مثال ممکن است خانمی دارای مزاج جبلی گرم و تر باشد ولی بعد از بارداری جنین دختر و زایمان به روش سزارین دچار غلبه سردی شده باشد. این شخص از ویژگیهای قبل از بارداری خود می تواند، پی به مزاج جبلی خود ببرد و از ویژیگهایی که تغییر کرده است، پی به نوع خلطی که به غلبه آن خلط دچار شده است ببرد و بر اساس نوع سوء مزاج، تدابیر مربوطه را برای رسیدن به اعتدال انجام دهد.
همچنین ممکن است خلطی دارای مزاج متفاوت با مزاج جبلی افراد بر یکی از اعضای بدن غلبه نماید. مثلاً فردی دارای مزاج جبلی گرم و خشک، ممکن است دارای غلبه بلغم در سر یا معده گردد.
تشخیص مزاج از روی لمس :
فرد باید معتدل المزاج باشد تا بتواند مزاج فردی را مشخص کند. اگر این فرد معتدل المزاج در لمس پوست فرد را:
– گرم احساس کند ، این فرد گرم مزاج است.
– اگر سرد احساس کند ، این فرد سرد مزاج است.
– اگر در لمس آن را نرمتر از حد طبیعی یابد، دلالت بر رطوبت مزاج می کند.
– اگر در لمس صلب تر یابد، دلالت بر خشکی مزاج دارد.
تشخیص مزاج از روی گوشت و چربی :
اگر در بدن فرد گوشت زیاد باشد، دلالت بر گرمی و تری ، اگر چربی بدن بیشتر از گوشت باشد، دلالت بر سردی و تری (گوشت زیاد باشد + چربی کم = گرمی و خشکی)
تشخیص مزاج از روی رنگ پوست بدن :
سفیدی پوست بدن : نشانه کم خونی و مزاج، کمی مایل به سردی می باشد.
رنگ زرد کمی مایل به قرمزی: نشانه وجود خون غیر طبیعی در بدن است.
قرمزی پوست بدن: نشان از گرمی و پر خونی دارد.
تیرگی پوست : نشانه خون غیر تمیز است ، مستعد غلبه سودا است.
زردی پوست : نشانه صفرا (گرمی وخشکی)
رنگ بادنجانی : نشانه خشگی و سردی (سودا)
رنگ گچی : سردی و تری (بلغم)
تشخیص مزاج از روی مو :
یکی از فضولات بدن است که نوع کیفیت و حالات آن برای شناسایی نوع مزاج به عنوان یک معیار به شرح ذیل مورد استفاده قرار می گیرد:
الف)سرعت رشد مو : اگر سرعت رشد مو زیاد باشد، نشانه گرمی مزاج است. اگر سرعت رشد مو کم باشد، نشانه سردی مزاج است. اگر رشد مو خیلی خیلی سریع باشد بیش از حد نرمال ، دلیل بر گرمی و خشکی مزاج است.
ب) پر مویی یا کم مویی بدن : پر مویی بدن ، دلیل بر گرمی مزاج – کم مویی بدن ، دلیل بر سردی مزاج
ج) نازکی و کلفتی مو : نازکی مو، دلیل بر سردی وتری – کلفتی مو ، دلیل بر گرمی و خشکی مزاج
د) جعودت وصافی مو : موی مجعد، دلیل بر گرمی وخشکی موی – صاف و لخت، سردی وتری مزاج
هـ) رنگ مو: موی سیاه، دلیل بر گرمی و خشکی مو سفیدی مو، سردی وتری موی حنایی طلایی (کمی مایل به قرمز)، دلیل بر اعتدال مزاج
تشخیص مزاج ازشکل اعضاء :
موارد ذیل بیانگر گرمی مزاج است :
1. قفسه سینه پهن بزرگ
2. اندامها بزرگ
3. عروق برجسته و بزرگ قابل مشاهده
4. نبض عظیم وقوی
5. عضلات کلفت وبزرگ
6. عضله خیلی به مفصل چسبیده و تاندونش کوچک است لازم به ذکر است بر عکس موارد فوق الذکر دلالت بر مزاج سرد می کند، مثلاً داشتن اندامهای کوچک.
موارد ذیل بیانگر مزاج خشک است:
1. چهره لاغر وپوست به استخوان چسبیده
2. مفاصل قابل مشاهد و برجسته
3. غضروف های حنجره وبینی و.. برجسته وواضح است.
تشخیص مزاج از طریق سرعت انفعال اعضاء :
اگر عضوی در بر خورد با گرما وسرما و خشکی و رطوبت زود از آن اثر پذیرد دلیل غلبه آن مزاج است. مثلاً اگر در گرما ( چه خوراکی ، چه موضعی و…) زود گرم شود، دلیل بر گرمی مزاج می باشد.
تشخیص مزاج از روی عملکرد خواب و بیداری :
خواب زیاد، دلیل بر سردی وتری مزاج است. خواب کم و بیداری زیاد، دلیل بر خشکی وگرمی مزاج است. خواب وبیداری معتدل ، دلیل بر اعتدال مزاج است.
تشخیص مزاج از روی عملکرد افعال طبیعیه صادره از بدن :
یعنی تمام افعال بدن شامل سرعت رشد، رویش دندان، بلوغ، افعال مربوط به کبد، قلب و مغز و.. اگر این افعال سریعتر از حد طبیعی خود صورت گیرد، دلیل بر گرمی مزاج و اگر کند تر صورت گیرد دلیل بر سردی مزاج می باشد.
تشخیص مزاج از روی دفع فضولات :
فضولات بدن شامل ادرار (بول)، مدفوع(براز)، عرق، مو، ناخن، خون حیض، مایع منی و.. است. اگر رنگ مدفوع یا ادرار تیره تر از معمول یا بدبوتر از معمول باشد، دلالت بر گرمی مزاج وغلبه صفرا دارد یا اگر زود به زود صورت گیرد نیز دلالت بر گرمی مزاج و غلبه صفرا دارد. بی رنگ بودن یا کم بودن فضولات و عدم رایحه آن، دلالت بر سردی مزاج دارد.
تشخیص مزاج از روی کارها و رفتارهای نفسانی :
موارد ذیل دلالت بر گرمی مزاج دارد و عکس این حالات نشان از سردی مزاج دارد:
حسن ظن – امیدوار بودن – جوانمرد و با غیرت – استعداد فهم مطالب در او بالاست – پر حرکت وپر جنب وجوش و پر نشاط – سریع تصمیم به کاری می گیرد اهل تردید نیست – فرد زیرک – سنگدل – بیقراری در مقابل صبور – وقاحت( پررویی) – پرحرف
ثبات انفعالات: ثبات رضایت چیزی، ثبات در حافظه، دلیل بر خشکی مزاج است.
زوال انفعالات: یعنی ناپایداری در چیزها مثل موارد ذیل دلالت بر رطوبت مزاج دارد: – حافظه کم – ناپایداری سریع در اتفاقات. – هر روز یک احساس دارد، حزب باد است. – از هر چیزی یک لحظه راضی است یک لحظه ناراضی است