نوره و واجبی در احایث :
از آنجا که اسلام توجه زیادی به پاکیزگی و طهارت دارد و روایات و احادیث زیادی در این باب از حضرات معصومین سلام الله علیهم اجمعین وجود دارد، که از جمله مهمترین آن روایات حدیث مشهور “النظافه من الایمان” است، در باب نوره و استعمال آن نیز احادیث زیادی نقل شده که در این مقاله به ذکر تعدادی از آنها میپردازیم.
⬅️ امیرمؤمنان سلام الله علیه فرمود: النُّورَهُ طَهُورٌ یعنی نوره بسیار پاک کننده است. (1)
⬅️ نوره، یک تعویذ (نگه دارنده) و مایه پاکى بدن است (2)
⬅️ دوست دارم که هر فرد با‌ایمان در هر پانزده روز یک‌بار، با نوره موزدایى کند (3)
رسول خدا صلوات الله علیه فرمود:
⬅️ مَنْ کانَ یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ فَلَا یَتْرُکْ عَانَتَهُ فَوْقَ أَرْبَعِینَ یَوْماً
یعنی کسی که دوست دارد به خدا و روز قیامت ایمان داشته باشد، نباید نظافت عانه (کنایه از نظافت از موهای زائد قسمت های مربوط به عورت و نیز دیگر قسمت های پنهان بدن را بیش از چهل روز ترک کند. (4)
⬅️ روایات فراوان دیگر نیز نقل شده است که محدوده استفاده از نوره که حدود پانزده روز است را تعیین کرده است، البته به نظر می‌رسد هر پانزده روز یک بار، زمان مناسبی برای ازاله موهای زائد باشد، زیرا در این مدت موهای زائد به اندازه کافی رشد کرده باید از بین برود.
⬅️ مولای متقیان سلام الله علیه فرمود:أُحِبُّ لِلْمُؤْمِنِ أَنْ یَطَّلِیَ فِی کُلِّ خَمْسَهَ عَشَرَ یَوْماً مِنَ النُّورَهِ
یعنی دوست دارم که مؤمن هر پانزده روز یک بار از نوره استفاده کند. (5)
⬅️ امام صادق سلام الله علیه فرمود: السُّنَّهُ فِی النُّورَهِ فِی کُلِّ خَمْسَهَ عَشَرَ یَوْماً فَإِنْ أَتَتْ عَلَیْکَ عِشْرُونَ یَوْماً وَ لَیْسَ عِنْدَکَ فَاسْتَقْرِضْ
یعنی سنت (اسلامی) در مورد نوره این است که هر پانزده روز یک بار انجام شود و اگر بیست روز بر تو گذشت و پولی برای این کار نداشتی حتماً پول قرض کن (تا بتوانی این کار را انجام دهی). (6)
⬅️ باز از حضرت صادق سلام الله علیه نقل شده است:السُّنَّهُ فِی النُّورَهِ فِی کُلِّ خَمْسَهَ عَشَرَ یَوْماً فَمَنْ أَتَتْ عَلَیْهِ إِحْدَى وَ عِشْرُونَ یَوْماً فلیستدین [فَلْیَسْتَدِنْ] عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لْیَتَنَوَّرْ وَ مَنْ أَتَتْ عَلَیْهِ أَرْبَعُونَ یَوْماً وَ لَمْ یَتَنَوَّرْ فَلَیْسَ بِمُؤْمِنٍ وَ لَا مُسْلِمٍ
یعنی سنت در استفاده از نوره هر پانزده روز یک بار است و اگر بر کسی بیست و یک روز بگذرد، باید برای استفاده از نوره قرض کند، و اگر بر کسی چهل روز گذشت و از نوره استفاده نکرد، آن شخص نه مؤمن است و نه مسلمان. (7)
⬅️ ابی یعفور می‌گوید: در مدینه بودیم که میان من و زراره، در مورد تراشیدن یا کندن موهاى زیر بغل، بحث پیش امد. من گفتم: تراشیدن آنها بهتر است. زراره گفت: کَندن آنها بهتر است. آن‌گاه از امام صادق(علیه السلام) اجازه دیدار خواستم. در حالی که در حمّام، موزدایى می‌کرد و موهاى زیر بغل خود را زدوده بود، به ما اجازه دیدار داد. به زراره گفتم: آیا (رفتار امام در نوره کشیدن) تو را بس است؟ گفت: نه؛ شاید او این کار را به جهتى انجام داده است که انجام دادنش براى من از آن جهت، درست نیست. پس امام (علیه السلام) پرسید: «درباره چه گفتگو می‌کنید؟». گفتم: زراره در مورد کَندن یا تراشیدن موهاى زیر بغل، با من مخالفت کرده است. من گفته‌ام که تراشیدن و زدودن آنها، بهتر است و زراره گفته است که کَندن آنها بهتر است. امام(علیه السلام) فرمود: «تو به سنّت راه یافته‌اى و زراره، بدان نرسیده است. تراشیدن آنها از کَندنشان بهتر است و زدودن از تراشیدن نیز بهتر». سپس به ما فرمود: «[با نوره] موزدایى کنید. گفتیم: سه روز پیش این کار را انجام داده‌ایم. فرمود: دوباره انجام دهید؛ چرا که موزدایى [با نوره]، خود، نوعى طهارت است. (8)
⬅️ آن‌حضرت، موى زیر بغل خود را در حمّام، نوره می‌کشید و می‌زدود و می‌فرمود: از ریشه کَندن موهاى زیر بغل، شانه‌ها را ضعیف می‌کند و بینایى را سست و کم قدرت می‌سازد. (9)
آداب نوره کشیدن:
⬅️ امام علی(علیه السلام): شایسته است که مؤمن از نوره گذاشتن در روز چهارشنبه بپرهیزد که روز چهارشنبه روز نحس پایدار است. (10)
⬅️ یک‌بار نوره کشیدن در تابستان، از ده بار در زمستان بهتر است. (11)
⬅️ در روایتی نقل شده است که به حضرت صادق (علیه السلام) گفتند که مردم می‌گویند: نوره کشیدن در روز جمعه مکروه است، آن‌حضرت فرمود: چنین نیست که تو گمان کردی. چه چیز پاک کننده‌تر است از نوره کشیدن در روز جمعه؟ (12)
☑️ • کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 6، ص 505، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، 1407ق.
☑️ • همان، ص 506.
☑️ • همان.
☑️ • شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه،قم انتشارات جامعه مدرسین،چاپ دوم، سال 1404 هجری قمری، ج1، ص 120.
☑️ • علامه مجلسی محمد باقر بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار، تهران، انتشارات اسلامیه، ج10، ص 115.
☑️ • من لا یحضره الفقیه پیشین .
☑️ • شیخ صدوق، الخصال، قم، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه، سال 1362 هجری شمسی، چاپ اول، ج2، ص 504.
☑️ • کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 4، ص 327، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، 1407ق.
☑️ • شیخ صدوق، محمد بن على، من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 120، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1413ق.
☑️ • شیخ صدوق، محمد بن على، الخصال، ج 2، ص 388، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1362ش.
☑️ • الکافی، ج 6، ص 506.